ارائه الگوی ترکیبی برای خط‌مشی‌گذاری در عرصه دانشگاه

خط‌مشی‌گذاری از وظایف حاکمیتی به‌شمار می‌رود و دانش آن ما را به فعالیت‌های خرد و کلان دولت در عرصه‌های مختلف رهنمون می‌سازد. دانشگاه یکی از این عرصه‌هاست که به‌منظور انسان‌سازی و ترویج فرهنگ، علوم و فنون دارای اهمیت است و باید از جهت شیوه و تعیین الگوی خط‌مشی به آن توجه شود. چه‌بسا کاربست الگوی نامناسب در خط‌مشی‌گذاری نظام دانشگاهی آن را از اهداف خود دور سازد و حتی مشکلات بیشتری را بر جامعه تحمیل کند. در این میان استفاده از مدل‌ها یا مدل‌سازی از جمله تدابیری است که برای شناخت بهتر عوامل و متغیرهای خط‌مشی‌گذاری در عرصه دانشگاه ارائه می‌شود اما میزان موفقیت و کارایی آنها با توجه به وضعیت امروزی مورد تردید است. ازاین‌رو این مقاله در تلاش است به بررسی خط‌مشی‌های وضع موجود بپردازد تا بتواند میزان بهره‌مندی آنها از مدل‌های جاری را تعیین کند و سرانجام به الگوی مناسبی دست یابد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد شورای عالی انقلاب فرهنگی که مرجع خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی است در مجموعه مصوبات خود کم‌و‌بیش از همه الگوها استفاده کرده است اما الگوی پیشنهادی این تحقیق (تلفیقی با رویکردی اقتضایی) حاصل ترکیب پنج الگوی سیستمی، فرایندی، عقلایی‌، جزئی ـ تدریجی و نهادی است که به‌نظر می‌رسد بتواند در مقابل نارسایی‌ها و محدودیت‌های کاربست مجزای الگوها پاسخ‌گو و کارگشا باشد.